Voor de democratie

Bas Heijne

• 18 september 2025
• 9789044660630

Samenvatting:

Vrijheid is het zekere bezit van hen die de moed hebben haar te verdedigen

In 431 v.Chr. hield Perikles, de beroemdste staatsman van Athene, een vurige rede ter ere van gesneuvelde soldaten in de oorlog tegen aartsvijand Sparta. Tot op de dag van vandaag geldt Perikles’ grafrede als de krachtigste toespraak over democratische waarden ooit.
Zijn woorden zijn een lofzang op de democratie zélf, op het geloof in gelijkwaardigheid van de Atheense burgers, en de noodzaak van gemeenschapszin. Persoonlijke vrijheid kan alleen gedijen in een vrije samenleving. Juist daarin, stelt Perikles, is Athene een lichtend voorbeeld voor de wereld. Democratie is geen zwaktebod, het is iets om trots op te zijn – en waard om voor te vechten.

In zijn begeleidend essay trekt gelauwerd essayist Bas Heijne de woorden van Perikles door naar onze eigen verwarde tijd. Perikles leert ons dat de democratie, wil ze overleven, een werkelijke inzet van burgers nodig heeft. Maar ook, dat geloof in democratie geen bedaagde aangelegenheid hoeft te zijn, maar een meeslepende en verbindende aansporing is voor ons allemaal.
Ook nu weer is de democratie het waard om voor te vechten.